Τον Απρίλιο
ολοκληρώθηκε ο
5ος κύκλος βιωματικών σεμιναρίων που οργανώνει η
ΠΕΑΝΔ και πραγματοποιούνται από το Εργαστήριο «ΝΟΗΜΑ Κοιν.Σ.Επ.». Μέσα σε αυτήν
την πενταετία ένας σημαντικός αριθμός μελών του φορέα, παιδιά, έφηβοι και
ενήλικες συμμετείχαν σε αυτά.
Τα
σεμινάρια αφορούν στην ψυχολογική
υποστήριξη ατόμων με διαβήτη και των οικογενειών τους. Στόχος μας και στο
συγκεκριμένο κύκλο, ήταν να αξιοποιήσουμε την εμπειρία και τα βιώματά του κάθε
ατόμου που συμμετείχε. Συγκεκριμένα, δημιουργήσαμε τις προϋποθέσεις, ώστε
οι προσωπικές δυσκολίες, τα συναισθήματα, οι αναζητήσεις και τα διλήμματα
των μελών των ομάδων να έχουν χώρο για να εκφραστούν . Γι’
αυτό το λόγο αποφύγαμε
τις διαλέξεις και την προκαθορισμένη θεματολογία. Τα θέματα που επεξεργαστήκαμε
διαμορφώθηκαν με βάση τις ιδιαίτερες ανάγκες των συμμετέχοντων, και όσων τους
απασχολούσαν στην καθημερινότητα τους, όσων δηλαδή αισθάνονταν και δυσκολεύονταν
να διαχειριστούν. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, βοηθός για τον καθένα έγινε
ολόκληρη η ομάδα, που μέσα από τις εμπειρίες όλων των μελών της, μπορούσε να
διευκολύνει, να προτείνει, να προσθέσει άλλες οπτικές και «δρόμους».
Στα
σεμινάρια, η διάρκεια των οποίων ήταν 21 ώρες (7 τρίωρες συναντήσεις για την
κάθε ομάδα), χρησιμοποιήσαμε διαφορετικές τεχνικές ανάλογα με το προφίλ των
μετεχόντων. Για την ομάδα των παιδιών χρησιμοποιήθηκαν κατάλληλα παιχνίδια και δημιουργήθηκε παραμύθια με την ενεργητική
συμμετοχή των παιδιών. Στόχος ήταν τα παιδιά που έρχονταν σε επαφή με τη
δύσκολη πραγματικότητα του διαβήτη να εκφράσουν τις δυσκολίες τους σε σχέση και
με την νόσο αυτή καθεαυτή αλλά και με τις κοινωνικές ταμπέλες του «καημένου»,
του «άτυχου», του «αποτυχημένου»,ώστε να βρουν τη δυνάμη και την εμπιστοσύνη
στον εαυτό τους για να μπορέσουν να στηρίξουν μια πραγματικότητα με σχέσεις,
στόχους, όνειρα και επιθυμίες. Μια διαδρομή δύσκολη για παιδιά 7-11 ετών, όμως
σημαντική και αναγκαία για την ζωή τους. Παράλληλα, κτίστηκε, με τον τρόπο που
αντιστοιχεί σε αυτήν την ηλικία, μια ομάδα που στήριζε, καταλάβαινε, όμως και
οριοθετούσε όταν οι υποχρεώσεις σε σχέση με το διαβήτη δε τηρούνταν.
Στην
ομάδα των εφήβων τα θέματα της αυτοεκτίμησης, της διαφορετικότητας και των
σχέσεων τέθηκαν ακόμη πιο έντονα από τους ίδιους τους εφήβους. Στόχος ήταν, μέσα στη «δίνη» της προεφηβείας
και εφηβείας, που τα ερωτήματα σε σχέση με την αυτοεικόνα, τις ικανότητες και την
αξιολόγηση εαυτού είναι πολύ πιο έντονα,
οι έφηβοι και έφηβες να ενισχυθούν με τρόπο που δε θα αγνοεί την
πραγματικότητα του διαβήτη. Συγκεκριμένα, αναγνώρισαν ικανότητες, αξίες και
δεξιότητες που διαθέτουν και τους βοηθούν να διαμορφώσουν μια διαφορετική σχέση
με τους γονείς τους. Μια σχέση μεγαλύτερης αυτονόμησης αλλά και πιο ουσιαστικής
ευθύνης σε σχέση με το διαβήτη. Στο πλαίσιο αυτών των σεμιναρίων γονείς και
έφηβες / έφηβοι συναντήθηκαν για να εκφράσουν τι διευκολύνει και τι δυσκολεύει
τη σχέση τους. Ήταν σημαντικό ότι η ομάδα έχει αναπτύξει, μετά από 4 χρόνια
λειτουργίας, ιδιαίτερα θετική δυναμική, με δυνατότητα παρεμβάσεων από τους
ίδιους έφηβους σε δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Αποτέλεσμα αυτού ήταν ότι
εντάχθηκαν ομαλά νέα μέλη στην ομάδα.
Η
συμμετοχή των γονιών στα βιωματικά σεμινάρια κρίθηκε ιδιαίτερα σημαντική, καθώς
αφενός η σχέση με τα παιδιά τους επηρρεάζεται από τον τρόπο που αντιλαμβάνονται
το διαβήτη και αφετέρου η υποστήριξή τους σε όλους τους τομείς της ζωής των
παιδιών τους είναι καθοριστικός. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα πρώτα θέματα που
έφερνε ένας γονιός ήταν αντίστοιχα με αυτά του παιδιού του: τα δύσκολα
συναισθήματα και αν πρέπει να εκφράζονται, η εικόνα που έχω για το παιδί μου
(«καημένο», «άτυχο», «αποτυχημένο»), οι αμφιβολίες και η αγωνία για την πορεία
της ζωής του με το διαβήτη. Στόχος ήταν ο κάθε γονιός να μιλήσει προσωπικά, για
τη δική του ιστορία και να ανακαλύψει αντιλήψεις που δεν τον βοηθούσαν να
υποστηρίξει το παιδί του(π.χ. η ζωή του παιδιού μου έχει χαθεί, χάσαμε την
οικογένεια μας με το διαβήτη, ο διαβήτης ποτέ δε θα ρυθμιστεί – έτσι θα ζούμε
πάντα ). Βασικό θέμα ήταν η αποδοχή της διαφορετικότητας, μιας διαφορετικότητας
όμως που δε σημαίνει μια λειψή ή στερημένη ζωή. Αντίθετα, η ομάδα δούλεψε το
πως μπορεί να εστιάσουν οι γονείς σε μια ζωή με νόημα, στόχους και σχέσεις και
πως μπορούν να χτίσουν μια ολοκληρωμένη ζωή. Παράλληλα, οι γονείς
επεξεργάστηκαν θέματα που αφορούσαν στην υποστήριξη στο σχολείο, σε δύσκολες
εμπειρίες με άτομα στον στενό συγγενικό τους κύκλο με διαβήτη και θέματα που
σχετίζονται με την εφηβεία των παιδιών τους.
Κλείσαμε
αυτόν τον κύκλο διερευνώντας ερωτήματα, αμφιβολίες και διλήμματα. Αρκετά από αυτά
θα επανέλθουν με διαφορετικούς τρόπους ανάλογα με την ηλικία και τη φάση της
ζωής. Γι’ αυτό και αρκετοί συμμετέχοντες συνεχίζουν αυτό το ταξίδι για 2, 3,
ακόμη και 4 χρόνια. Υποστηρίζουν ότι κάθε φορά καινούριες πληροφορίες προστίθενται
στις ήδη υπάρχουσες δίνοντάς τους νέες οπτικές και νέους τρόπους διαχείρισης
της πραγματικότητας, συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία μιας ζωής με ποιότητα και
νόημα. Μια διαδικασία γνώσης, αυτογνωσίας, ανάπτυξης υποστηριχτικών σχέσεων για
το διαβήτη αλλά και για τη ζωή κάθε ανθρώπου.